شرکت های پیشرو مانند گوگل و آمازون از سال ها پیش به اهمیت پروفایلینگ روانشناسی در تشکیل تیم پی برده اند.
آنها با استفاده از این ابزار، توانسته اند تیم هایی را ایجاد کنند که نه تنها نوآور هستند، بلکه به طور مداوم عملکرد بالایی دارند.
تصور کنید تیمی که هر عضو آن، با درک عمیقی از نقاط قوت و ضعف خود و همکارانش، به بهترین نحو در کنار یکدیگر کار میکند.
تیمی که در آن تعارضات به حداقل رسیده و خلاقیت به حداکثر رسیده است.
این همان چیزی است که پروفایلینگ روانشناختی به سازمان ها هدیه می دهد.
اما چگونه می توانیم از این تجربه ارزشمند بهره ببریم و تیم هایی با چنین ویژگی هایی بسازیم؟
در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.
علم پشت پروفایلینگ روانشناسی
پروفایلینگ روانشناسی شامل ارزیابی ویژگی های روانشناختی افراد، مانند شخصیت، انگیزه ها و سبک های شناختی است.
ابزارهای رایج مورد استفاده شامل شاخص مایرز-بریگز (MBTI)، پنج ویژگی اصلی شخصیت (Big Five) و ارزیابی DISC است.
این ابزارها درکی جامع از نحوه تفکر، رفتار و تعامل افراد با دیگران را فراهم می کنند.
شاخص مایرز-بریگز (MBTI)
شاخص مایرز-بریگز (Myers-Briggs Type Indicator) که به اختصار MBTI نامیده می شود، یکی از معروف ترین و پرکاربردترین ابزارهای سنجش شخصیت است که برای درک و تحلیل تفاوت های شخصیتی افراد استفاده می شود.
این شاخص بر اساس نظریات روان شناس سوئیسی کارل یونگ در مورد تیپ های روانی توسعه یافته و توسط ایزابل بریگز مایرز و مادرش کاترین کوک بریگز در دهه 1940 میلادی تکمیل شده است.
چهار بعد اصلی MBTI
شاخص مایرز-بریگز شخصیت ها را بر اساس چهار بعد اصلی به 16 تیپ شخصیتی مختلف تقسیم می کند.
هر بعد شامل دو قطب متضاد است که یکی از آنها در هر فرد غالب تر است:
• برون گرایی (Extraversion) یا درون گرایی (Introversion): این بعد نشان می دهد که افراد انرژی خود را از کجا می گیرند.
افراد برون گرا از تعاملات اجتماعی انرژی می گیرند، در حالی که افراد درون گرا از تنهایی و تفکر درونی انرژی می گیرند.
• حسی (Sensing) یا شهودی (Intuition): این بعد نشان دهنده نحوه جمع آوری اطلاعات توسط افراد است.
افراد حسی به جزئیات و واقعیت های فعلی توجه دارند، در حالی که افراد شهودی به الگوها و امکانات آینده علاقه مند هستند.
• تفکری (Thinking) یا احساسی (Feeling): این بعد نشان می دهد که افراد چگونه تصمیم گیری می کنند.
افراد تفکری بر مبنای منطق و تحلیل تصمیم گیری می کنند، در حالی که افراد احساسی به ارزش ها و احساسات خود و دیگران توجه دارند.
• داوری کننده (Judging) یا دریافت کننده (Perceiving): این بعد نشان دهنده نحوه ارتباط با دنیای خارج است.
افراد داوری کننده به نظم و ساختار علاقه مند هستند و ترجیح می دهند کارها را تمام کنند، در حالی که افراد دریافت کننده انعطاف پذیرتر هستند و ترجیح می دهند گزینه های خود را باز نگه دارند.
16 تیپ شخصیتی MBTI
ترکیب این چهار بعد، 16 تیپ شخصیتی مختلف را ایجاد می کند که هر کدام یک کد چهار حرفی دارند.
برای مثال، فردی که برون گرا، حسی، تفکری و داوری کننده است، با کد “ESTJ” مشخص می شود.
کاربردهای MBTI
شاخص MBTI در حوزه های مختلفی از جمله توسعه فردی، مشاوره شغلی، تیم سازی، آموزش و رهبری مورد استفاده قرار می گیرد.
از طریق این شاخص، افراد می توانند بهتر خود و دیگران را درک کنند و در تعاملات بین فردی و حرفه ای خود موثرتر عمل کنند.
مزایا و محدودیت های MBTI
مزایا:
• کمک به خودآگاهی و درک بهتر از شخصیت خود و دیگران.
• بهبود ارتباطات بین فردی و کاهش سوءتفاهم ها.
• ارتقاء عملکرد تیم ها از طریق تطبیق وظایف با تیپ های شخصیتی.
محدودیت ها:
• برخی منتقدان معتقدند که MBTI بیش از حد ساده سازی می کند و نمی تواند همه جنبه های پیچیده شخصیت انسانی را پوشش دهد.
• اعتبار و پایایی شاخص مورد بحث است و برخی مطالعات علمی نتایج متفاوتی در مورد آن ارائه داده اند.
با وجود این محدودیت ها، شاخص مایرز-بریگز همچنان یکی از ابزارهای محبوب و مفید در درک و مدیریت تفاوت های شخصیتی افراد است.
پنج ویژگی اصلی شخصیت (Big Five)
مدل پنج ویژگی اصلی شخصیت یا مدل پنج عاملی (Big Five Personality Traits)، یکی از معتبرترین و شناخته شده ترین مدل های سنجش شخصیت است که در روانشناسی مورد استفاده قرار می گیرد.
این مدل، شخصیت را به پنج بعد اصلی تقسیم می کند:
• برون گرایی (Extraversion): این ویژگی نشان دهنده میزان اجتماعی بودن، انرژی، و تمایل به جلب توجه در تعاملات اجتماعی است.
افرادی که در این بعد نمره بالایی دارند، معمولاً فعال، خوش بین و پرحرف هستند، در حالی که افرادی با نمره پایین تر ممکن است بیشتر درون گرا و کم حرف باشند.
• سازگاری (Agreeableness): این ویژگی میزان همکاری، اعتماد، و تمایل به همکاری و هماهنگی با دیگران را نشان می دهد.
افرادی با نمره بالای سازگاری معمولاً مهربان، دلسوز و همدل هستند، در حالی که افرادی با نمره پایین تر ممکن است رقابتی تر و منتقدتر باشند.
• وظیفه شناسی (Conscientiousness): این ویژگی نشان دهنده میزان دقت، مسئولیت پذیری، و تمایل به داشتن برنامه ریزی و سازماندهی است.
افرادی با نمره بالای وظیفه شناسی معمولاً منظم، قابل اعتماد و پرکار هستند، در حالی که افرادی با نمره پایین تر ممکن است بی نظم و بدون برنامه ریزی باشند.
• ثبات هیجانی (Neuroticism): این ویژگی میزان تجربه و مدیریت هیجانات منفی مانند اضطراب، افسردگی، و تحریک پذیری را نشان می دهد.
افرادی با نمره بالای این بعد معمولاً حساس تر و ناپایدارتر از نظر هیجانی هستند، در حالی که افرادی با نمره پایین تر معمولاً آرام و متعادل تر هستند.
• گشودگی به تجربه (Openness to Experience): این ویژگی میزان تمایل به تجربه های جدید، خلاقیت و داشتن ذهن باز نسبت به ایده ها و فعالیت های مختلف را نشان می دهد.
افرادی با نمره بالای گشودگی معمولاً خلاق، کنجکاو و اهل نوآوری هستند، در حالی که افرادی با نمره پایین تر ممکن است سنتی تر و محافظه کارتر باشند.
ارزیابی DISC
ارزیابی DISC یک ابزار محبوب برای سنجش و تحلیل سبک های رفتاری و شخصیتی افراد است.
این مدل شخصیت بر اساس چهار بعد اصلی ساخته شده است:
• تسلط (Dominance): این بعد نشان دهنده تمایل فرد به کنترل و تأثیرگذاری بر محیط اطراف خود و بر دیگران است.
افرادی با نمره بالا در تسلط معمولاً رهبری کننده، قاطع و تصمیم گیر هستند.
• تأثیرگذاری (Influence): این بعد میزان اجتماعی بودن، تأثیرگذاری و توانایی فرد در جلب توجه و ایجاد انگیزه در دیگران را نشان می دهد.
افرادی با نمره بالا در تأثیرگذاری معمولاً خوش مشرب، پرانرژی و متقاعدکننده هستند.
• ثبات (Steadiness): این بعد نشان دهنده تمایل فرد به ثبات، همکاری و پایداری در کارها و روابط است.
افرادی با نمره بالا در ثبات معمولاً صبور، قابل اعتماد و حامی هستند.
• مطابقت (Conscientiousness): این بعد میزان دقت، پیگیری و توجه به جزئیات را نشان می دهد.
افرادی با نمره بالا در مطابقت معمولاً منظم، دقیق و تحلیل گر هستند.
کاربردهای مدل Big Five و DISC
مدل پنج ویژگی اصلی شخصیت (Big Five) و ارزیابی DISC هر دو ابزارهای مهمی در حوزه های مختلف از جمله منابع انسانی، روانشناسی سازمانی، توسعه فردی، و تیم سازی هستند.
این ابزارها کمک می کنند تا:
• شناخت بهتر از خود و دیگران: افراد می توانند نقاط قوت و ضعف خود را بهتر بشناسند و درک کنند چگونه این ویژگی ها بر روابط و عملکردشان تأثیر می گذارد.
• تیم سازی موثر: با شناخت دقیق تر از ویژگی های شخصیتی اعضای تیم، می توان تیم هایی ساخت که تعاملات بهتری داشته باشند و از تنوع شخصیت ها به بهترین شکل بهره برداری کنند.
• بهبود ارتباطات: آگاهی از ویژگی های شخصیتی افراد به بهبود مهارت های ارتباطی و کاهش سوء تفاهم ها کمک می کند.
• توسعه شغلی و حرفه ای: با استفاده از این ابزارها می توان مسیرهای شغلی مناسب تر برای افراد تعیین کرد و به توسعه مهارت های فردی و حرفه ای کمک کرد.
این ابزارها به سازمان ها کمک می کنند تا نقاط قوت کارکنان را شناسایی کرده و فرصت هایی برای رشد و پیشرفت آنها فراهم کنند.
این ابزارها با ارائه نگاهی عمیق تر به شخصیت و رفتار انسان ها، به سازمان ها و افراد کمک می کنند تا به شکلی هدفمندتر و مؤثرتر در تعاملات و عملکرد خود عمل کنند.
مزایای پروفایلینگ روانشناسی در تشکیل تیم
• سازگاری بهتر اعضای تیم: پروفایلینگ روانشناسی به هم تیمی شدن افراد بر اساس ویژگی های مکمل کمک می کند.
برای مثال، تیمی با ترکیبی متعادل از درون گراها و برون گراها می تواند از دیدگاه ها و رویکردهای متنوع برای حل مسئله بهره مند شود.
• ارتباط بهبود یافته: درک تیپ های شخصیتی می تواند ارتباط درون تیمی را ارتقا دهد.
به عنوان مثال، دانستن اینکه یک عضو تیم بحث های جزئی و مبتنی بر داده را ترجیح می دهد در حالی که دیگری به تفکر کل نگر اهمیت می دهد، می تواند به تنظیم استراتژی های ارتباطی متناسب با ترجیحات متفاوت کمک کند.
• حل تعارض: پروفایل سازی می تواند زمینه های بالقوه درگیری را شناسایی کرده و راهبردهایی برای حل آن ارائه دهد.
تیم ها می توانند آموزش ببینند تا از تفاوت های خود به صورت سازنده استفاده کنند، نه اینکه اجازه دهند این تفاوت ها به نقاط اختلاف تبدیل شوند.
• افزایش بهره وری و رضایت شغلی: مطالعات نشان داده است که تیم هایی که با استفاده از پروفایلینگ روانشناسی ساخته شده اند، از سطح بالاتری از رضایت شغلی و بهره وری برخوردار هستند.
طبق نظرسنجی انجام شده توسط انجمن مدیریت منابع انسانی (SHRM)، شرکت هایی که از پروفایلینگ روانشناسی در تشکیل تیم بهره می گیرند، شاهد افزایش 15 درصدی در بهره وری تیم و 21 درصدی در میزان تعامل کارکنان هستند.
نظرات کارشناسان در مورد پروفایلینگ روانشناسی
دکتر لیندا شارکی، متخصص برجسته توسعه رهبری، بر اهمیت پروفایلینگ روانشناسی در ایجاد تیم های با عملکرد بالا تأکید می کند.
او خاطرنشان می کند: «درک ساختار روانی اعضای تیم به شما این امکان را می دهد تا از نقاط قوت آنها بهره برداری کرده و نقاط ضعفشان را کاهش دهید.
این امر منجر به نیروی کاری متعهدتر و پربارتر می شود.»
به طور مشابه، پاتریک لنچونی، نویسنده کتاب «پنج عامل اختلال کار تیمی، از استفاده ارزیابی های شخصیتی برای ایجاد اعتماد و پاسخگویی در تیم ها حمایت می کند.
او استدلال می کند که زمانی که اعضای تیم تفاوت های یکدیگر را درک و قدردانی کنند، احتمال بیشتری وجود دارد که به صورت مشارکتی و مؤثر کار کنند.
گام های عملی برای اجرای پروفایلینگ روانشناسی
• انتخاب ابزار مناسب: ابزاری برای پروفایلینگ روانشناختی انتخاب کنید که با اهداف و فرهنگ سازمانی شما همسو باشد.
• برگزاری ارزیابی ها: اطمینان حاصل کنید که اعضای تیم ارزیابی های انتخاب شده را تکمیل کنند.
محرمانگی را تضمین کرده و فضایی حمایتی ایجاد کنید تا افراد در به اشتراک گذاشتن نتایج خود احساس راحتی کنند.
• تحلیل و تفسیر نتایج: برای تفسیر نتایج با یک فرد متخصص کار کنید.
بر درک چگونگی تکمیل ویژگی های شخصیتی مختلف یکدیگر و کمک آنها به اهداف تیم تمرکز کنید.
• کارگاه ها و آموزش های تیمی: برای آموزش اعضای تیم در مورد پروفایل های خود و همکارانشان کارگاه هایی برگزار کنید.
از این جلسات برای توسعه استراتژی های بهبود ارتباط، همکاری و حل تعارض استفاده کنید.
• پایش و تعدیل مستمر: پروفایلینگ روانشناسی یک فعالیت یک باره نیست. به طور مداوم پویایی های تیم را زیر نظر داشته باشید و در صورت نیاز، اصلاحاتی انجام دهید.
بررسی های منظم و ارزیابی های پیگیری می تواند به حفظ یک تیم منسجم و کارآمد کمک کند.
مطالعه موردی: پروفایلینگ روانشناسی در عمل
یک شرکت فناوری پیشرو به تازگی برای ارتقای عملکرد تیم خود، پروفایلینگ روانشناسی را اجرا کرد.
آنها با استفاده از ارزیابی DISC، متوجه شدند که تیم هایشان ترکیبی از شخصیت های سلطه گر، تاثیرگذار، باثبات و وظیفه شناس دارند.
از این تنوع برای اختصاص نقش هایی متناسب با نقاط قوت فردی استفاده شد که منجر به افزایش 20 درصدی در نرخ تکمیل پروژه و بهبود 25 درصدی در نمرات رضایت کارکنان گردید.
آینده تشکیل تیم با پروفایلینگ روانشناختی
با تکامل فضای کاری، انتظار می رود نقش پروفایلینگ روانشناسی در تشکیل تیم افزایش یابد.
با پیشرفت های فناوری، ابزارهای پروفایل سازی پیچیده تر و دقیق تری در حال توسعه هستند که امکان دستیابی به بینش های عمیق تری درباره رفتار انسان را فراهم می کنند.
سازمان هایی که از این روندها پیشی بگیرند و پروفایلینگ روانشناسی را در استراتژی های تشکیل تیم خود بگنجانند، به احتمال زیاد شاهد مزایای قابل توجهی در عملکرد، تعامل و هماهنگی کلی محیط کار خواهند بود.
نتیجه گیری
پروفایلینگ روانشناختی با ارائه بینش های عمیق درباره پویایی های فردی و تیمی، مزیت استراتژیکی در تشکیل تیم به شمار می رود.
سازمان ها با درک و بهره گیری از این بینش ها می توانند تیم هایی منسجم، کارآمد و انعطاف پذیر ایجاد کنند.
ترکیب نظرات کارشناسان، گام های عملی و نمونه های موفق واقعی، بر پتانسیل تحول آفرین پروفایلینگ روانشناسی در دنیای رقابتی کسب و کار امروز تأکید می کند.
مسیر موفقیت
آیا در جستجوی مسیرِ خودآگاهی، شکوفایی و رسیدن به قله موفقیت هستید؟
آکادمی سیمرغ، حامی و همراه شما در این سفر پربار است.
با شرکت در دوره های جامع آکادمی آوای صلح سیمرغ گامی بلند در جهت ارتقای مهارت های خود بردارید و دریچه های جدیدی از خلاقیت و نوآوری را به روی خود بگشایید.
علاوه بر دوره های آموزشی، وبینارهای رایگان و محتوای آموزشی ارزشمند آکادمی سیمرغ، راهنمایی ارزشمند در مسیر خودشناسی و کشف استعدادهایتان خواهند بود.
همین حالا به آکادمی سیمرغ بپیوندید و سفری بی نظیر به سوی زیبایی، شکوفایی و موفقیت را آغاز کنید!