درود و مهر من مارال پژاوند هستم با پادکست زن در قاب تاریخ
و این قسمت شانزدهم از پادکست زنان پیشرو در صنعت مد و فشن در جهانه
در این پادکست دنباله دار صحبت از خلاقیت هایی که نمایش روح لطیف و خلاقه ی یک زنه که چه از میان انگشتان، چه از حنجره ی او، چه از حرکات موزون بدن، از لابه لای ایده ها و یا از کلام روشنش به جهان متجلی میشه.
اسپانسراین مجموعه ،آکادمی آوای صلح سیمرغ با پلتفرم بزرگ آموزشیه که همه ی اونچه که هر بانویی در زمینه های مختلف هنر، خلاقیت، مدیریت، کارآفرینی و مهارت ورزی بهش نیاز داره ، هم به صورت دوره های رایگان و هم به شکل آفرهای بسیارویژه در سایتش، سيمرغ اکادمی دات کام، در جهت خدمت به جامعه ی زنان و روشن کردن چراغی پیش روی اونها فراهم کرده . از شما نازنینان میخوام که پیام این پادکست رو به گوش بانوان بیشتری برسونید.
داستان امروز من درباره ی یکی از طراحان مد برجسته ی بریتانیایی که به واسطه ی وارد کردن سبکی جنجالی و متفاوت در پوشش مردم و تأثیراتی که تونست با طراحی هاش بر صنعت مد و فشن بگذاره ،معروف شد. طراحی که لقب بانو رو از ملکه الیزابت دریافت کرد.ویوین وست وود، معروف به ملکه ی پانک.
ویوین ایزابل سوآیر در سال ۱۹۴۱، (ویون وست وود) اوایل جنگ جهانی دوم در بریتانیا توی یه خانواده ی معمولی و در یک روستا به دنیا اومد. در ۱۷ سالگی به همراه خانواده از گلوسوپ زادگاهش به لندن نقل مکان کرد. مهاجرتی که مسیر پیشرفت و ترقی رو برای ویوین فراهم کرد. بعد از اتمام دبیرستان در رشته ی نقره کاری در دانشگاه وستمینستر که اون زمان به (مدرسه ی هنر هارو معروف بود) به تحصیل مشغول شد که البته بعد مدتی اون رو رها کرد و وارد کالج تربیت معلم شد . بعد فارغالتحصیل شدن در یک دبستان مشغول به کار شد و تا سال ۱۹۷۱ همچنان به تدریس ادامه داد.
در ۱۹۶۲ با پسری به نام درک وست وود که رئیس یه کلوپ شبانه در لندن بود، ازدواج کرد. او لباس عروسی خودش رو طراحی کرده و دوخت. نتیجه ی این ازدواج که خیلی هم دوام نداشت یک پسر به نام بنجامین و نام هنری ویوین وست وود بود. نامی که ویوین با اون در میان مردم ، شناخته میشه.
این دختر پرشور با علاقه ای که به ساخت جواهرات دست ساز داشت ،مجاب شد که در طراحی با استعداده .خودش در اینباره میگه:
“نمیدونم چطور به ذهنم خطور کرد که دختری مثل من از طبقه ی کارگر میتونه وارد دنیای هنر بشه. “
پس کار طراحی رو با ساخت جواهرات دست ساز چرمی و فلزی و طراحی لباسهای پانک شروع کرد. استایل پانکی که خودش یه سبک با المانهای به خصوصی مثل سنجاق قفلی، زنجیر،زیورالات دارای اسپایک، لباسهای رنگی غیر معمول و شلخته ، تی شرت های چاپی به همراه مدل موو آرایش غیر متعارف وغلیظ داشت. خود ویوین هم خلاقیتهایی با الهام از لباس محلی اسکاتلندی که پارچه ی چهارخونه بود به این سبک اضافه کرد.
ووین اواخردهه ی ۶۰ بود که با فردی به نام مالکوم مک لارن که دانشجوی هنر بود و با برادرش زندگی میکرد، آشنا شد. همین آشنایی باعث جدایی ویوین از همسرش وست وود شد .مالکوم یک فعال سیاسی بود .در شورشهای دانشجویی سال ۱۹۶۸ شرکت کرد و ویوین رو با تشویق به طراحی های مفهومی اعتراضی با خودش همراه میکرد.
این دو به همراه یکی از دوستان مالکوم در ۱۹۷۱ فروشگاهی رو توی یه بوتیک کم نور در خیان ۴۳۰ کینگز راه اندازی کردن. فروشگاهی که طی ۱۰، ۱۲ سال همکاری بنا به طراحی ها چند بار تغییر نام میداد.
لباسهای طراحی شده ی ویون وست وود در این بوتیک به فروش میرسید و مورد توجه طرفداران موسیقی راک و خرده فرهنگ پانک بود. در واقع میشه گفت همکاری و ازدواج با مک لارن نقطه ی عطفی در زندگی ویوین بود. ویوین با مکلارن به سبک پانک نزدیک و نزدیکتر شد و بوتیک اونها مرکز مهم مد و لباس پانکی.
همین جسارت و نگاه متفاوت ویوین در دهه ی هفتاد با اون طرح های فراجنسیتی بحث برانگیزش، تی شرت های شعاری بعضا حاوی پیامهای اعتراضی و هتاکی به نهادهای مستقر، نامش رو بر سر زبونها انداخت ومطرح شد. طراحی هایی که با وجود محبوبیت زیادی که کسب کرد، به دلیل همین غیر معمول بودنش و به نوعی مخالف با فرهنگ غالب، گاها مورد تمسخر قرار میگرفت.
مالکوم ترانه سرا و خواننده که درآوردن موسیقی و فرهنگ هیپ پاپ در انگلستان نقش اساسی داشت، به دلیل ارتباطاتی که در صنعت موسیقی داشت، با طراحی های ویوین ترکیب جالبی از هنر و موسیقی و دکوراسیون دوران پس از جنگ رو معرفی میکرد.
نمادین ترین مجموعه های ویون وست وود از دزدان دریایی و وحشی تا خانمهای تارتان و پایان جهان، به لطف جسارت و خلاقیتهاش مثلا اینکه چهره ی ملکه ی انگلیس رو بر روی تی شرتهای پر از سنجاق چاپ کرده بود، توجه همگان را برانگیخت و اون رو به محبوبیت جهانی رسوند. ویوین معتقد به توضیح طراحی هاش نبود بلکه باور داشت محصول خودش باید گویای ویژگی های خودش باشه.
پیوند و همکاری ویون وست وود و مک لارن که در سالهای اول دههی ۸۰، اولین کلکسیونهای خودشون رو ارایه دادن و با موفقیت روبرو شد، هم در سال ۱۹۸۴ به جدایی انجامید.
ویوین از طرحهای پانکی فاصله گرفته و از اونجا که شدیدا به حقوق اوليه ی انسانها و برابری مدنی باور داشت،، تمرکز خودش رو روی ایدههای جدید لباس برای آزادی و برابری زنان گذاشت و لباسهای کوتاه و جالبی را در این دوره ارائه کرد.او از هنر و تاریخ هم برای طراحی هاش الهام میگرفت.
سال۱۹۸۹ برای ویوین، سال شکوفایی و دیده شدن بود. نامش وارد لیست ۶ طراح برترشد و محصولات دیگه ای به همراه لوازم جانبی به بازارعرضه کرد.لباس زیر ،لباس مردانه، لباس عروس، عطر و….
ووین در۱۹۹۱ و یکبار هم در ۲۰۰۳از طرف شورای مد بریتانیا جایزه ی طراح مد سال رودریافت کرد. او افتخار دریافت رتبه ی افسری امپراطوری بریتانیا رو از شخص ملکه بدست آورد .او به واسطه ی سابقه ی درخشان و تلاشهای مستمر در گسترش صنعت مد، در سال ۲۰۰۸ مدرک دکترای افتخاری مد و فشن رو هم از ان خودش کرد.
ویوین یکبار دیگه و برای آخرین بار با دستیار خودش آندریاس کرونتالر،که ۲۵ سال ازش کوچکتر بود ، ازدواج و تا پایان عمرش در ۸۱ سالگی در آپارتمانی در جنوب لندن به همراه آندریاس زندگی کرد.
ویوین از وب سایت برای نمایش کاراش بهره میبرد . برای تئاتر و فیلمها لباس طراحی میکرد و بسیاری طراحی هاش در مجلات و کتابها دیده میشد که اون رو محبوبترهم میکرد. او بوتیکها یی در ژاپن و کره وچین کافی شاپهایی با عنوان وست وود در شانگهای افتتاح کرد.
بانوی خستگی ناپذیر داستان ما با تجربه ی ۵ دهه فعالیت در حوزه ی هنر و طراحی لباس ،از زبان مد مخالفتهای سیاسی و اجتماعی اش رو هم به نمایش میگذاشت. در واقع اونسبت به اتفاقات پیرامونش بی تفاوت نبود . در اعتراضات سیاسی، فعالیتهای اقتصادی ، فعالیتهای محیط زیستی و امور خیرخواهانه حضوری فعال داشت.
او طرفدار محیط زیست بود، برای بحران آب و هوا مبارزه کرد .او که عضو رسمی حزب سبز اروپا بود، با اهداف بزرگتری چون خلع سلاح هسته ای، حفاظت از منابع طبیعی به طراحی میپرداخت. در واقع این بانوی طراح فوق العاده باهوش از هنر خودش برای تولید تغییرات مثبت و حرکت به سمت مد پایدار در دنیا استفاده کرد.
در انقلاب اقلیمی 2021 تلاش کرد تا توجه بینالمللی رو در مورد موضوع اکولوژی بسیج کنه، به همین جهت مانیفستی برای نسل جوان نوشت که بر فرهنگ به عنوان انگیزه اصلی برای نجات سیاره تکیه میکرد: «از شما میخواهم به من کمک کنید دنیا را نجات دهم، اما من به تنهایی نمیتونم این کار رو انجام دهم،» و اجازه داد انرژی رزمی او درخشنده باشد. تأثیر کار و حمایت او که همچنان برای آرمان های او کار خواهد کرد.
بله ویون وست وود که از طراحی در یک فروشگاه درلندن آغاز کرد و در نهایت طراحی هاش در بریتانیا وبعدتر دنیا ، گسترش پیدا کرد به طوری که برند وست وود، هم اکنون ۶۳ نمایندگی فروش در سرتاسر جهان داره ، تا لحظه ی آخر زندگیش کارهایی که دوست داشت رو انجام داد، موج جدیدی از طراحی رو به روی صحنه آورد. یک کتاب نوشت و دو مستند از زندگیش ساخت و …. این بانو جدا شایسته ی تحسینه چرا که لحظه ای از حرکت، نایستاد.
بله در حالیکه طراحی ها و سبک جدید پوشش ویوین بر تن افراد زیادی از مردم عادی و مشهور جلوه گری میکنه، یکسال قبل در ۲۹دسامبر ۲۰۲۲ در نهایت آرامش در کنار عزیزان و طرفدارانش از دنیا رفت.