افسردگی فقط یک بیماری بزرگسالی نیست. این بیماری یک مشکل جدی سلامت روان است که نوجوانان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و باعث احساس غم و اندوه مداوم، از دست دادن علاقه به فعالیت ها و انواع مشکلات عاطفی، عملکردی و جسمی می شود. فشارهای دوران نوجوانی مانند فشار همسالان، انتظارات تحصیلی و تغییرات جسمانی می تواند این احساسات را تشدید کند. درک این نکته مهم است که افسردگی نوجوان نشانه ضعف یا مشکلی نیست که بتوان با اراده بر آن غلبه کرد. افسردگی در نوجوانان نیاز به درمان طولانی مدت دارد و در صورت عدم درمان می تواند عواقب شدیدی به دنبال داشته باشد.
درک افسردگی در نوجوانان
تشخیص افسردگی نوجوانان همیشه آسان نیست زیرا ممکن است متفاوت از بزرگسالان ظاهر شود. چالش ها و فشارهای منحصر به فردی که نوجوانان با آن مواجه هستند، مانند تغییرات بدنی، انتظارات تحصیلی و فشار همسالان، می تواند به احساس غم و اندوه، ناامیدی و خشم منجر شود. این احساسات فقط “اضطراب نوجوانی” نیستند – بلکه می توانند علائم افسردگی باشند. درک این نکته ضروری است که این احساسات فراتر از پاسخ های عاطفی موقت به چالش های زندگی است و می تواند بر افکار، احساسات و رفتارهای نوجوان تأثیر بگذارد.
افسردگی نوجوانان یک مشکل جدی سلامتی است که تقریباً از هر پنج نوجوان یک نفر را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری چیزی بیش از بد خلقی معمول نوجوانان است. این بیماری وضعیتی است که می تواند بر هر جنبه ای از زندگی یک نوجوان تأثیر بگذارد. با این حال، با عشق، راهنمایی و حمایت می توان به نوجوانان کمک کرد تا بر افسردگی غلبه کنند و زندگی خود را به مسیر درست برگردانند.
علائم و نشانه های افسردگی نوجوانان
علائم و نشانه های افسردگی در نوجوانان می تواند از نظر شدت متفاوت باشد و ممکن است شامل تغییرات عاطفی مانند احساس غم و اندوه، سرخوردگی، ناامیدی، تحریک پذیری، از دست دادن علاقه به فعالیت ها و افکار مکرر مرگ یا خودکشی باشد. تغییرات رفتاری نیز می تواند رخ دهد، مانند خستگی، تغییر در خواب و اشتها، استفاده از الکل یا مواد مخدر، بی قراری، انزوای اجتماعی، عملکرد ضعیف مدرسه و آسیب رساندن به خود. مهم است که نسبت به این تغییرات هوشیار باشید و در صورت تداوم این علائم کمک بخواهید.
افسردگی نوجوانان می تواند به طرق مختلف ظاهر شود و مهم است که تشخیص دهیم این علائم می توانند با بزرگسالان متفاوت باشند. در اینجا نگاهی دقیق تر به علائم و نشانه های افسردگی در نوجوانان خواهیم داشت:
- تغییرات عاطفی
تغییرات عاطفی اغلب بارزترین نشانه های افسردگی هستند. نوجوانان ممکن است احساسات غمگینی، پوچی، ناامیدی یا تحریک پذیری را نشان دهند که از بین نمی رود. آنها ممکن است بیش از حد حساس باشند، اغلب گریه کنند، یا به طور مکرر طغیان خشم و ناامیدی در مورد مسائل کوچک داشته باشند. آنها ممکن است احساس بی ارزشی یا گناه را ابراز کنند و بر شکست های گذشته یا سرزنش اغراق آمیز خود متمرکز شوند.
- از دست دادن علاقه
نوجوانان مبتلا به افسردگی اغلب علاقه خود را به فعالیت ها یا سرگرمی هایی که زمانی از آنها لذت می بردند از دست می دهند. این می تواند شامل ورزش، سرگرمی، معاشرت با دوستان یا حتی حضور در مدرسه باشد. آنها ممکن است به طور کلی در مورد زندگی بی‌تفاوت و بی‌اشتیاق به نظر برسند.
- افکار مکرر مرگ یا خودکشی
افکار مکرر مرگ یا خودکشی یک علامت هشدار دهنده است. برخی از نوجوانان افسرده ممکن است مکرراً در مورد مرگ یا خودکشی صحبت کنند یا بنویسند، احساسات خود را از به دام افتادن یا درد غیرقابل تحمل ابراز کنند، یا حتی برنامه یا اقدامی برای خودکشی انجام دهند.
- تغییرات رفتاری
تغییر در رفتار می تواند نشانگر بارز افسردگی باشد. این می تواند شامل کناره گیری از دوستان و خانواده، نادیده گرفتن ظاهر شخصی، یا عدم علاقه ناگهانی به مدرسه یا کاهش عملکرد تحصیلی باشد.
- علائم فیزیکی
افسردگی می تواند به صورت فیزیکی نیز ظاهر شود. نوجوانان ممکن است از درد های غیر قابل توضیحی مانند سردرد یا معده شکایت کنند. آنها ممکن است تغییراتی در اشتها (افزایش یا کاهش) و متعاقب آن افزایش یا کاهش وزن داشته باشند. همچنین ممکن است مشکل خواب رفتن یا خواب بیش از حد داشته باشند.
- سوء مصرف مواد
برخی از نوجوانان ممکن است به الکل یا مواد مخدر به عنوان راهی برای مقابله با احساسات افسردگی خود روی آورند. اگر متوجه علاقه ناگهانی یا مصرف مواد مخدر در نوجوانان شدید، ممکن است+ نشانه ای از افسردگی زمینه ای باشد.
- بی قراری و آشفتگی
برخی از نوجوانان ممکن است بی قرارتر یا پریشان به نظر برسند. آنها ممکن است در ثابت نشستن مشکل داشته باشند، با سرعت زیاد حرکت کنند، دستان خود را فشار دهند، یا به طور کلی عصبی یا ناآرام به نظر برسند.
- خودآزاری
در برخی موارد، نوجوانان مبتلا به افسردگی ممکن است به عنوان راهی برای مقابله با دردهای عاطفی خود، رفتارهای خودآزاری مانند بریدن یا سوزاندن پوست خود را انجام دهند.
مهم است که به یاد داشته باشید که این علائم همچنین می تواند بخشی از تغییرات خلقی عادی نوجوانان باشد. با این حال، اگر این علائم بیش از دو هفته باقی ماند و در زندگی روزمره نوجوان شما اختلال ایجاد کرد، زمان آن فرا رسیده است که از یک متخصص کمک بگیرید.
علل و عوامل زمینه ساز
این نوع افسردگی می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. بعضی از شایع ترین آنها عبارتند از:
- شیمی مغز
انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی مغز هستند که به طور طبیعی وجود دارند که سیگنال ها را به سایر قسمت های مغز و بدن شما منتقل می کنند. هنگامی که این مواد شیمیایی از تعادل خارج شوند، می تواند منجر به علائم افسردگی شود.
- تغییرات هورمونی
نوجوانی دوره تغییرات هورمونی قابل توجهی است که می تواند به نوسانات خلقی و واکنش های عاطفی کمک کند. تغییرات در تعادل این هورمون ها می تواند علائم افسردگی را تحریک یا تشدید کند.
- ویژگی های ارثی
افسردگی در افرادی که بستگان بیولوژیکی (خونی) آنها نیز به این بیماری مبتلا هستند، شایع تر است. محققان در تلاش برای یافتن ژن هایی هستند که ممکن است در ایجاد افسردگی نقش داشته باشد.
- ترومای اوایل دوران کودکی
حوادث آسیب زا در دوران کودکی، مانند آزار جسمی یا عاطفی، یا از دست دادن والدین، می تواند باعث تغییراتی در مغز شود که فرد را مستعد افسردگی می کند.
- الگوهای آموخته شده تفکر منفی
این نوع افسردگی ممکن است با یادگیری احساس درماندگی مرتبط باشد. یادگیری احساس درماندگی باعث می شود فرد به جای پیدا کردن راه حل مشکلات خود را درمانده بداند و هیچ تلاشی نکند.
- مسائلی که بر عزت نفس تأثیر می گذارد
این موارد می تواند شامل چاقی، مشکلات همسالان، قلدری طولانی مدت از سوی دیگر نوجوانان یا مشکلات تحصیلی باشد. داشتن مسائلی که بر موفقیت در مدرسه یا در روابط تأثیر منفی می‌گذارد می‌تواند به میزان قابل توجهی به افسردگی کمک کند.
- قربانی یا شاهد خشونت بودن
کودکان و نوجوانانی که شاهد یا قربانی رویدادهای آسیب زا، مانند خشونت یا آزار بوده اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی هستند.
- داشتن مشکلات سلامت روان
شرایطی مانند اختلال اضطراب، اختلالات خوردن یا اختلال استرس پس از سانحه خطر ابتلا به افسردگی را افزایش می دهد.
- اختلالات یادگیری یا ADHD
نوجوانان مبتلا به این شرایط اغلب اعتماد به نفس پایین تر، افزایش ناامیدی و مشکلات در روابط با همسالان را تجربه می کنند که می تواند به افسردگی کمک کند.
- سوء مصرف مواد
سوء مصرف الکل، نیکوتین یا سایر داروها اغلب می تواند با افسردگی همراه باشد. سوء مصرف مواد می تواند علائم افسردگی را تشدید کند یا درمان آنها را دشوارتر کند.
- افسردگی و استفاده از رسانه های اجتماعی
برخی از مطالعات ارتباط بین افسردگی نوجوانان و استفاده از رسانه های اجتماعی را نشان می دهند. نوجوانانی که زمان بیشتری را در رسانه های اجتماعی می گذرانند، نسبت به همسالان خود، میزان افسردگی بیشتری را گزارش می کنند. این می تواند به دلایل مختلفی مانند ترس از دست دادن (FOMO)، مقایسه با همسالان، عدم فعالیت بدنی و اختلال در روال خواب به دلیل زمان زیاد استفاده از تلفن هوشمند باشد.
توجه به این نکته مهم است که اگرچه این عوامل می توانند خطر افسردگی را افزایش دهند، اما مستقیماً باعث افسردگی نمی شوند. بسیاری از نوجوانان با عوامل خطر متعدد هرگز به افسردگی مبتلا نمی شوند، در حالی که برخی دیگر بدون عوامل خطر آشکار دچار افسردگی می شوند. این بیماری پیچیده با بسیاری از علل و عوامل مختلف مرتبط است.
تفاوت ها و شباهت های افسردگی بزرگسالان و نوجوانان
افسردگی یک بیماری روانی جدی است که می تواند افراد را در هر سنی از جمله نوجوانان و بزرگسالان تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، نحوه بروز آن می تواند به طور قابل توجهی بین این دو گروه سنی متفاوت باشد. در اینجا یک مقایسه دقیق تر در این باره انجام می دهیم که درک بهتری به شما می دهد.
- خلق و خوی:
در حالی که بزرگسالان مبتلا به افسردگی اغلب احساس غمگینی می کنند، نوجوانان به احتمال زیاد تحریک پذیری، عصبانیت یا حتی خصومت را نشان می دهند. این احتمالاً به دلیل تغییرات هورمونی و رشد عاطفی است که در دوران نوجوانی رخ می دهد.
- علائم فیزیکی:
نوجوانان همچنین ممکن است علائم فیزیکی بیشتری مانند سردرد، معده درد یا سایر دردهای غیرقابل توضیح را گزارش کنند. اینها می توانند علائم روان تنی باشند، جایی که پریشانی عاطفی به صورت ناراحتی جسمی ظاهر می شود.
- حساسیت به انتقاد:
نوجوانی دوران شکل گیری هویت و خودشناسی است. در نتیجه، نوجوانان مبتلا به افسردگی ممکن است به شدت نسبت به انتقاد حساس باشند، که می تواند احساس بی ارزشی یا ناامیدی را تشدید کند.
- کناره گیری اجتماعی:
هم بزرگسالان و هم نوجوانان مبتلا به افسردگی ممکن است از فعالیت های اجتماعی کناره گیری کنند. با این حال، نوجوانان ممکن است به تعامل با برخی از دوستان یا همسالان خود ادامه دهند و در عین حال از دیگران اجتناب کنند. این کناره گیری انتخابی می تواند گاهی اوقات تشخیص افسردگی را دشوارتر کند.
- عملکرد تحصیلی:
برای نوجوانان، کاهش محسوس عملکرد مدرسه یا عدم علاقه به مدرسه می تواند نشانه افسردگی باشد. این کمتر در مورد بزرگسالان کاربرد دارد، اما می تواند در کاهش عملکرد کاری یا رضایت شغلی مشابه باشد.
- رفتار بی پروا:
نوجوانان بیشتر از بزرگسالان در نتیجه افسردگی رفتارهای بی پروا از خود نشان می دهند یا درگیر فعالیت های پرخطر هستند. این می تواند شامل سوء مصرف مواد، رابطه جنسی یا رانندگی خطرناک باشد.
بسیار مهم است که به یاد داشته باشید که نوجوانی دوران آشفتگی عاطفی و نوسانات خلقی است. با این حال، زمانی که این احساسات بیش از دو هفته ادامه داشته باشد و در زندگی روزمره و عملکرد نوجوان اختلال ایجاد کند، ممکن است نشانه افسردگی باشد. اگر مشکوک هستید که نوجوانی با افسردگی دست و پنجه نرم می کند، مهم است که فوراً به دنبال کمک حرفه ای باشید. مداخله زودهنگام می تواند به طور قابل توجهی پیش آگهی طولانی مدت آنها را بهبود بخشد.
- تاثیر افسردگی نوجوانان
افسردگی درمان نشده می تواند منجر به مشکلات جدی عاطفی، رفتاری و سلامتی شود که بر هر بخش از زندگی یک نوجوان تأثیر می گذارد. این عوارض ممکن است شامل سوء مصرف الکل و مواد مخدر، مشکلات تحصیلی، درگیری های خانوادگی و مشکلات روابط و حتی اقدام به خودکشی یا خودکشی باشد.
چگونه والدین، معلمان و دوستان می توانند کمک کنند
نقش والدین، معلمان و دوستان در شناخت و مقابله با افسردگی در نوجوانان بسیار مهم است. در اینجا توضیح مفصل تری در مورد نحوه کمک هر گروه آورده شده است:
- والدین
والدین اغلب اولین کسانی هستند که متوجه تغییرات در رفتار، خلق و خو یا فعالیت های روزانه فرزندشان می شوند. اگر شما والدین یک نوجوان هستید و مشکوک هستید که فرزندتان افسرده است، با گفتگوی باز و بدون قضاوت با او شروع کنید.
نگرانی های خود را بیان کنید و به احساسات آنها گوش دهید بدون اینکه تجربیات آنها را نادیده بگیرید یا به حداقل برسانید. آنها را تشویق کنید تا از یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی کمک بگیرند و در صورت رضایت آنها را در قرار ملاقات همراهی کنید. ارتباط منظم را حفظ کنید و حمایت عاطفی مداوم از خود نشان دهید.
- معلمان
معلمان به طور روزانه با نوجوانان تعامل دارند و می توانند تغییراتی را در عملکرد تحصیلی، رفتار یا تعاملات اجتماعی مشاهده کنند. اگر معلم هستید و متوجه دانش آموزی می شوید که ممکن است مشکل داشته باشد، با مشاور یا پرستار مدرسه تماس بگیرید. آنها می توانند پشتیبانی و منابع بیشتری را ارائه دهند. در صورت لزوم، اطلاع رسانی به والدین یا سرپرست دانش آموز نیز مفید است.
- دوستان
دوستان اغلب فضای امنی را برای نوجوانان فراهم می کنند تا احساسات و ترس های خود را بیان کنند. اگر دوست یک نوجوان هستید و متوجه تغییراتی در رفتار یا خلق و خوی دوستتان شده اید، او را تشویق کنید تا درباره احساساتش صحبت کند. به آنها بگویید که برای حمایت از آنها حاضرید و آنها را تشویق کنید تا از یک بزرگسال مورد اعتماد کمک بگیرند. اگر دوست شما افکار خودکشی یا آسیب رساندن به خود را بیان می کند، بسیار مهم است که فوراً به بزرگسالان هشدار دهید.
به یاد داشته باشید، مهم است که به این گفتگوها با همدلی، صبر و درک نزدیک همراه باشد. افسردگی یک بیماری روانی جدی است که نیاز به درمان حرفه ای دارد. اگر نوجوانی که می‌شناسید نشانه های افسردگی را نشان می‌دهد، در تماس با متخصصان سلامت روان برای راهنمایی و حمایت دریغ نکنید.
گزینه های درمانی برای نوجوانان افسرده
درمان افسردگی نوجوانان اغلب شامل ترکیبی از دارو و مشاوره روانشناسی است. مهم است که در اولین نشانه مشکل برای جلوگیری از تشدید افسردگی به دنبال درمان باشید. درمان مداوم نیز ممکن است برای جلوگیری از عود علائم افسردگی ضروری باشد.
- علائم هشدار دهنده خودکشی در نوجوانان افسرده
نوجوانان افسرده، به ویژه آنهایی که از الکل یا مواد مخدر نیز سوء استفاده می کنند، اغلب به خودکشی فکر می کنند، درباره آن صحبت می کنند یا اقدام به خودکشی می کنند. بسیار مهم است که افکار یا رفتارهای خودکشی را جدی بگیرید. برای کمک در این زمینه همواره می توانید از اورژانس اجتماعی (خط تلفن 123) کمک بگیرید.
- اهمیت آگاهی و حمایت
شناخت و مقابله با افسردگی در نوجوانان بسیار مهم است. به عنوان والدین، معلمان و دوستان، همه ما باید نقشی در حمایت از سلامت روان نوجوانان ایفا کنیم. با درک علائم و نشانه های افسردگی، می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا در این سال های چالش برانگیز زندگی درست حرکت کنند.
به یاد داشته باشید در حالی که روی نوجوان افسرده خود تمرکز می کنید، از نیازهای خود و سایر اعضای خانواده غافل نشوید. برای درمان به دنبال حمایت حرفه ای باشید، مراقب سلامتی خود باشید، با خانواده شفاف صحبت کنید، همچنین مراقب دیگر اعضای خانواده نیز باشد و از سرزنش و مقایسه دوری کنید.
بسیار مهم است که به یاد داشته باشید که اگر از این نوع افسردگی رنج می برید، شما تنها نیستید و این مشکل تقصیر شما نیست. اگر احساس افسردگی دارید با یک روانپزشک و یا اورژانس اجتماعی (خط تلفن 123) تماس بگیرید.
اگر به موضوعات روانشناسی علاقه دارید می توانید با مراجعه به آکادمی آوای صلح سیمرغ مطالب بسیار مفیدی در این زمینه پیدا کنید. همچنین دوره های آموزشی مختلفی در این آکادمی وجود دارد که می تواند به شما در زمینه خودشناسی و بهبود سبک زندگی کمک کند.
