هوش مصنوعی نوعی تکنولوژی است که قابلیت فکر کردن را دارد. این علم امروزه در ساخت ماشینهایی به کار گرفته میشود که نیازمند هوشی شبیه انسان هستند. در جهان امروز اغلب کارهای روزمره افراد به کمک هوش مصنوعی انجام میشود. بهطور مثال زمانی که در اینترنت مطلبی را جستجو میکنید و یا در شبکههای اجتماعی گشتوگذار انجام میدهید، در حال استفاده از این تکنولوژی جذاب و هوشمند هستید.
با در نظر گرفتن رشد روزافزون این فناوری در زندگی بشر تصمیم گرفتیم مقالهای کوتاه در مورد هوش مصنوعی تهیه کنیم. در پایان این مقاله اطلاعات جامعی در مورد دانش هوش مصنوعی به دست آورده و آنچه از گذشته تا به امروز موجب پیشرفت این علم شده است را خواهید شناخت.
تعریفی ساده از هوش مصنوعی
هوش مصنوعی از عبارت Artificial intelligence برمیآید. این تکنولوژی در واقع بخشی از علم رایانه است که امکان طراحی و ساخت ماشینهایی باقدرت تفکر شبیه به انسان را به وجود آورده است. هر ماشینی که بتواند مانند انسان فکر کند، منطق داشته باشد و مانند انسان رفتار و عمل منطقی از خود نشان دهد، از هوش مصنوعی استفاده میکند.
هوش مصنوعی از الگوریتمهای پیچیدهای ایجادشده که قابلیت یادگیری رفتار کاربر و پیشبینی نیازهای او را به ماشین میدهد. امروزه از این فناوری در صنایع مختلفی مانند پزشکی، کشاورزی، بورس و حتی جنبههای مختلف زندگی روزمره استفاده میشود.
تاریخچه روی کار آمدن هوش مصنوعی
شاید بتوان تاریخچه عملیاتی هوش مصنوعی را به دوران جنگ جهانی دوم نسبت داد. زمانی که نیروهای آلمانی ماشینی برای رمزنگاری و ارسال پیامهای امن به نام enigma طراحی نمودند. پیامهایی که توسط این ماشین رمزنگاری میشد، انگلیسیها را در بازگشایی رمزها دچار مشکل میکرد. درنتیجه دانشمند انگلیسی، آلن تورینگ جهت شکستن این کدها وارد عمل شد. وی به کمک تیمش توانست ماشینی به نام bombe طراحی کند که پیامهای enigma را کدگشایی میکرد. این ماشینها بر پایه علم یادگیری (machine learning) طراحی شدند که امروزه شاخهای از AI (Artificial intelligence) به شمار میآید. اما اولین باری که اصطلاح هوش مصنوعی بهکار برده شد، توسط جان مک کارتی بود. امروزه او را پدر علم تولید ماشینهای هوشمند میدانند. مک کارتی توانست یکی از زبانهای برنامهنویسی این دانش را با نام لیسپ (lisp) اختراع کند. با گذشت زمان فناوریها و سخت افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی پیشرفت چشمگیری تجربه نمودند. بهطوری که ابزارها و سرویسهای هوشمندی همچون موتورهای جستجو، ماهوارهها، گوشیهای تلفن همراه و … در سالهای اخیر روی کار آمده و با زندگی بشر عجین شدند.
اهداف Artificial intelligence چیست؟
هوش مصنوعی شاخهای گسترده از علم رایانه است که در رابطه با ساخت ماشینهای هوشمند فعالیت میکند. هدف از ساخت این ماشینها رسیدن به الگوی کاربردی در سه حوزه یادگیری، استدلال و درک محیط پیرامون سیستم میباشد. اساس کار در این سیستمها بهگونهای است که بتوانند با دریافت و کسب اطلاعات از اطراف خود، به درک و تحلیل درستی دست یافته و وظایف محوله را به درستترین حالت به سرانجام برسانند.
هوش مصنوعی در حوزه سلامت
مهمترین کاربرد این تکنولوژی در پزشکی و سلامت مربوط که کسب نتایج بهتر جهت درمان بیماران و کاهش هزینهها میباشد. اغلب شرکتهای فناوری که در زمینه سلامت فعالیت میکنند، به دنبال استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، برای بهبود و سرعت بخشیدن به روند تشخیص و درمان بیماران میباشد. IBM Watson یکی از فناوریهای شناخته شده در این حوزه است که زبان طبیعی انسان را درک نموده و میتواند از او سؤالاتی را بپرسد. این سیستم با جمعآوری دادهها در مورد حالات بیمار یک فرضیه ایجاد کرده و زمانی که به اطمینان برسد آن را عنوان خواهد نمود.
هوش مصنوعی در حوزه اقتصاد
از جمله کاربردهای این تکنولوژی در حوزه اقتصاد میتوان به نرمافزارهای مالی مانند Mint یا Turbo Tax اشاره نمود. این برنامهها با دریافت اطلاعات در رابطه با مسائل مالی هر فرد، همچون یک مشاور عالی برای انسانها عمل میکنند. امروزه هوش مصنوعی در بورس بهصورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته است. به طوری که بخش عظیمی از معاملات در وال استریت را نرمافزارها انجام میدهند.
هوش مصنوعی در حوزه امنیت
یکی از مهمترین کاربردهای این تکنولوژی در حوزه امنیت میباشد. سیستمهای مبتنی بر یادگیری میتوانند جهت تشخیص هویت مجرمان و یافتن هویت آنها مورد استفاده قرار گیرند. این ماشینها با دستیابی به الگویی مشخص، قادر به شناسایی اعمال مجرمانه بوده و پس از شناسایی فوراً آن را به نهادهای مربوطه اعلام میکنند.
هوش مصنوعی {AI) چگونه کار میکند؟
ساختن یک سیستم هوش مصنوعی، فرآیند دقیق مهندسی معکوس برای استفاده از ویژگیها و قابلیتهای انسانی در یک ماشین و بهره بردن از قدرت محاسباتی آن برای پیشی گرفتن از تواناییهای ما است. برای درک اینکه هوش مصنوعی واقعاً چگونه کار میکند، باید در زیر دامنههای مختلف آن غواصی کرد و درک کرد که چگونه این حوزهها میتوانند در زمینههای مختلف صنعت اعمال شوند.
یادگیری ماشینی : (Machine Learning) به ماشین میآموزد که چگونه بر اساس تجربه گذشته استنتاج و تصمیم بگیرد. این الگوها را شناسایی میکند، دادههای گذشته را تجزیهوتحلیل میکند تا معنای این نقاط داده را استنتاج کند تا به یک نتیجهگیری احتمالی بدون نیاز به دخالت دادن تجربه انسانی برسد. این اتوماسیون برای رسیدن به نتیجه با ارزیابی دادهها، باعث صرفهجویی در وقت انسانی برای کسبوکارها میشود و به آنها کمک میکند تا تصمیم بهتری بگیرند.
یادگیری عمیق : (Deep Learning) یادگیری عمیق یک تکنیک یادگیری ماشین است. به ماشین میآموزد که ورودیها را از طریق لایهها پردازش کند تا نتیجه را طبقهبندی، استنتاج و پیشبینی کند.
شبکههای عصبی : (Neural Networks) شبکههای عصبی بر اساس اصول مشابه سلولهای عصبی انسان کار میکنند. آنها مجموعهای از الگوریتمها هستند که رابطه بین متغیرهای مختلف زیرین را به تصویر میکشند و دادهها را مانند مغز انسان پردازش میکنند.
پردازش زبان طبیعی : (Natural Language Processingc) علم خواندن، درک، تفسیر زبان توسط ماشین است. هنگامی که یک ماشین درک میکند که کاربر قصد دارد با چه چیزی ارتباط برقرار کند، مطابق با آن پاسخ میدهد.
بینایی کامپیوتری : (Computer Vision) الگوریتمهای بینایی کامپیوتری سعی میکنند یک تصویر را با تجزیه یک تصویر و مطالعه قسمتهای مختلف اشیا درک کنند. این به ماشین کمک میکند تا مجموعهای از تصاویر را طبقهبندی کرده و از آنها بیاموزد تا بر اساس مشاهدات قبلی تصمیم خروجی بهتری بگیرد.
محاسبات شناختی : (Cognitive Computing) الگوریتمهای محاسبات شناختی سعی میکنند با تجزیهوتحلیل متن، گفتار، تصاویر و اشیاء به روشی که انسان انجام میدهد، خروجی موردنظر را ارائه دهد و مغز انسان را تقلید کند.
هدف از هوش مصنوعی چیست؟
هدف از هوش مصنوعی کمک به تواناییهای انسانی و کمک به ما در تصمیمگیریهای پیشرفته با پیامدهای گسترده است. این پاسخ از دیدگاه فنی است. از منظر فلسفی، هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که به انسانها کمک کند تا زندگی معناداری و عاری از کار سخت داشته باشند و به مدیریت شبکه پیچیده افراد، شرکتها، دولتها و ملتها کمک کند تا به نحوی کار کنند که برای همه بشریت مفید باشد. در حال حاضر، هدف هوش مصنوعی با تمام ابزارها و تکنیکهای مختلفی که در طول هزار سال گذشته اختراع کردهایم مشترک است (تلاش انسان و کمک به ما در تصمیمگیری بهتر). هوش مصنوعی همچنین بهعنوان اختراع نهایی ما معرفی شده است، خلاقیتی که ابزارها و خدماتی را اختراع میکند که بهطور تصاعدی نحوه زندگی ما را تغییر میدهد و امیدواریم که نزاع، نابرابری و رنج انسانی را از بین ببرد . اینهمه در آینده دور است، ما هنوز با چنین نتایجی فاصله داریم. در حال حاضر، هوش مصنوعی بیشتر توسط شرکتها برای بهبود کارایی فرآیند، خودکار سازی وظایف سنگین منابع و پیشبینیهای تجاری بر اساس دادههای سخت به جای احساسات واقعی استفاده می شود.
میتوان گفت که هوش مصنوعی بهتنهایی،تضمینی برای ایجاد ارزش برای سازمان و شرکتی نیست. قدرت واقعی آن در استفاده از آن، در همکاری با انسانها نهفته است. ما همواره به انسان برای ترجمه و گسترش آخرین فناوریها نیازمند هستیم. ما به انسانها برای معنا بخشیدن و الهام بخشی در ارتباطات ، زمانی که فناوری را کنار میگذاریم ،نیاز داریم.
ریزتراشهها و رباتها هرگز نمیتوانند جایگزین روابط انسانی شوند و نخواهند شد.
