افسردگی، که اغلب به عنوان اختلال افسردگی اساسی یا افسردگی بالینی شناخته می شود، یک اختلال خلقی شایع است که باعث ایجاد احساس مداوم غم و اندوه و از دست دادن علاقه به فعالیت های روزانه می شود. این حالت نشانه ضعف یا نقص شخصیتی نیست، البته حالتی هم نیست که بتوان به سادگی از آن خارج شد. افسردگی یک بیماری روانی شایع، جدی و قابل درمان است که افراد را در تمام جوامع تحت تاثیر قرار می دهد.
شیوع و تأثیر افسردگی
افسردگی یک مسئله جهانی است که تقریباً از هر شش نفر یک نفر در دوره ای از زندگی خود به آن مبتلا می شود. هر ساله افراد بی شماری با افسردگی بالینی دست و پنجه نرم می کنند. این مشکل می تواند بر احساس، تفکر و رفتار شما تأثیر بگذارد و منجر به انواع مشکلات عاطفی و فیزیکی شود. همچنین می‌تواند فعالیت های عادی روزمره را چالش برانگیز کند و باعث شود تا فرد احساس کند که زندگی ارزش زیستن را ندارد.
علائم
علائم افسردگی می تواند شامل احساس غم و اندوه، گریه، پوچی یا نا امیدی، طغیان خشم، تحریک پذیری، از دست دادن علاقه یا لذت در انجام فعالیت های عادی، اختلالات خواب، خستگی و کمبود انرژی، کاهش اشتها و کاهش وزن یا افزایش آن باشد. میل به خوردن غذا و در نتیجه افزایش وزن، اضطراب، آشفتگی یا بی قراری، کندی تفکر، کندی در صحبت کردن یا حرکات بدن، احساس بی ارزشی یا گناه، تمرکز بر شکست های گذشته یا سرزنش خود، مشکل در تفکر، تمرکز، تصمیم گیری و به خاطر سپردن چیزها، داشتن افکار مرگ، افکار خودکشی، اقدام به خودکشی و مشکلات جسمی غیر قابل توصیف، مانند نوعی احساس کمردرد یا سردرد باشد.
علل و عوامل
در حالی که هیچ دلیل واحدی برای بروز افسردگی وجود ندارد، اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، اجتماعی و روانی در ایجاد افسردگی نقش دارند. از نظر بیولوژیکی، عواملی مانند ژنتیک، شرایط سلامتی، تغییرات هورمونی، و تغییرات در مواد شیمیایی مغز می توانند به ایجاد افسردگی کمک کنند. عوامل اجتماعی مانند رویدادهای استرس زا و آسیب زای زندگی، دسترسی محدود به منابع و کمبود حمایت اجتماعی نیز می توانند در خطر ابتلا به این مشکل نقش داشته باشند. از نظر روان شناختی، افکار منفی و رفتارهای مقابله ای مشکل ساز، مانند مصرف مواد، می توانند آسیب پذیری در برابر آن را افزایش دهند.
انواع افسردگی
افسردگی می تواند به اشکال مختلف از جمله اختلال افسردگی اساسی، اختلال کج خلقی مداوم (دیستیمیا)، افسردگی پس از زایمان، اختلال عاطفی فصلی (SAD) و اختلال دو قطبی ظاهر شود.
تأثیرات افسردگی:
- تاثیر بر سلامت روان
این مشکل می تواند منجر به اختلال قابل توجهی در توانایی فرد و عملکرد وی در زندگی روزمره شود. این موضوع می تواند بر توانایی هایی فرد در کار کردن، مطالعه کردن، غذا خوردن، خوابیدن و لذت بردن از فعالیت های مفرح او تأثیر بگذارد. در این حالت بدن سست و کند می شود. فرد مبتلا به افسردگی به سختی می تواند دچار انگیزه شود. طرز فکر و اندیشه ی فرد افسرده تغییر می کند و تمرکز کردن ممکن است برای او سخت باشد. افکار افراد افسرده بسیار منفی تر از افکار مثبت آن ها است. فرد افسرده می تواند واقعاً به خود سخت بگیرد و در مورد اغلب چیزها احساس نا امیدی و درماندگی کند. در برخی موارد، حتی ممکن است به این فکر کند که نمی خواهد زندگی کند.
- تاثیر بر سلامت جسمانی
افسردگی با مشکلات جسمی متعددی از جمله بیماری قلبی، سکته مغزی و شرایط درد مزمن مرتبط است. همچنین می تواند منجر به تغییر در اشتها و وزن، اختلالات خواب و کاهش سطح انرژی شود.
- تاثیر بر روابط
افسردگی می تواند روابط با خانواده، دوستان و همکاران را تیره کند. غمگینی، تحریک پذیری و گوشه گیری مداوم فرد می تواند منجر به انزوا و سوءتفاهم در او شود.
- تاثیر بر کار و بهره وری
افسردگی یکی از علل اصلی ناتوانی در سراسر جهان است و می تواند به طور قابل توجهی بر بهره وری افراد در محل کار تأثیر بگذارد. در نتیجه می تواند منجر به افزایش غیبت و کاهش عملکرد کاری شود.
افسردگی و اختلالات ناشی از آن
- اختلالات اضطرابی
این مشکل اغلب با اختلالات اضطرابی از جمله اختلال اضطراب فراگیر، اختلال هراس و اختلال اضطراب اجتماعی همراه است. افسردگی پیشرفته می تواند این اختلالات و علائم ناشی از آن را تشدید کرده و درمان را چالش برانگیزتر کند.
- اختلالات مصرف مواد
بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی ممکن است در تلاش برای خوددرمانی، به مصرف الکل یا مواد مخدر روی آورند که خود منجر به اختلالات مصرف مواد می شود. این عمل می تواند علائم افسردگی را بدتر کرده و درمان آن‌هارا سخت تر کند.
- اختلالات اشتها
افسردگی همچنین معمولاً با اختلالات مربوط به تغذیه و خوردن، مانند اختلال پرخوری عصبی و یا بی اشتهایی عصبی همراه است. این وضعیت می تواند عواقب جدی برای سلامتی فرد به همراه داشته باشد که نیاز به درمان تخصصی دارد.
تشخیص افسردگی
- معیارهای تشخیصی
تشخیص این مشکل بر اساس معیارهای مشخص شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) انجام می شود. این امر مستلزم وجود حداقل پنج علامت خاص از جمله خلق افسرده، از دست دادن علاقه یا احساس لذت، برای بیش از یک دوره دو هفته ای است.
- ارزیابی پزشکی
برخی از بیماری های جسمی ممکن است باعث بروز بعضی از علائم افسردگی شوند مانند اختلالات تیروئید یا کمبود برخی از ویتامین ها. بنابراین ارزیابی پزشکی برای بررسی سلامت جسمانی ضروری است.
- ارزیابی روانشناختی
ارزیابی روانشناختی شامل یک مصاحبه مفصل توسط یک متخصص سلامت روان برای بررسی و تشخیص علائم، افکار، احساسات و الگوهای رفتاری فرد است.
گزینه های درمانی برای افسردگی
- روان درمانی
روان درمانی یا درمان از طریق گفتگو جزء کلیدی در درمان این مشکل است. درمان شناختی- رفتاری (CBT) به افراد کمک می کند تا الگوهای فکری منفی را شناسایی و تغییر دهند. درمان بین فردی (IPT) بر بهبود مشکلات رابطه ای که ممکن است به درمان افسردگی کمک کند تمرکز دارد.
- دارو
داروهای ضد افسردگی برای درمان این مشکل استفاده می شوند. این داروها با متعادل کردن مواد شیمیایی در مغز که بر خلق و خو و احساسات تأثیر می گذارند، بر روی افسردگی اثر می گذارند. در این روش ممکن است از داروهای تثبیت کننده های خلق و خو و ضد روان پریشی استفاده شود، دارو درمانی به ویژه در موارد اختلال دوقطبی یا افسردگی مقاوم به درمان استفاده می شود.
- تغییرات سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی می تواند در درمان این مشکل مؤثر باشد. ورزش کردن منظم، یک رژیم غذایی سالم و داشتن خواب کافی و با کیفیت می تواند سطح خلق و خو و انرژی را بهبود بخشد. اجتناب از مصرف الکل و مواد مخدر نیز مهم است. به خاطر داشته باشید که مصرف الکل و مواد مخدر می توانند آن را بدتر کنند.
- درمان های جایگزین
ذهن آگاهی و مدیتیشن می تواند به افراد در مدیریت استرس و کاهش علائم افسردگی کمک کند. طب سوزنی و مکمل های گیاهی نیز برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار می گیرند، اگرچه تحقیقات بیشتری برای درک اثربخشی آن‌هامورد نیاز است.
پیشگیری از افسردگی
پیشگیری از افسردگی شامل مدیریت استرس، حفظ یک سبک زندگی سالم با ورزش منظم و یک رژیم غذایی متعادل، و تقویت ارتباطات اجتماعی قوی است. معاینات منظم به همراه مشاوره ی مراقبت های بهداشت روانی نیز می تواند به شناسایی علائم اولیه این بیماری کمک کند.
زندگی با افسردگی
زندگی با افسردگی می تواند چالش برانگیز باشد، اما با درمان و حمایت مناسب، افراد می توانند علائم خود را مدیریت کنند و زندگی رضایت بخشی داشته باشند. استراتژی هایی مانند خود مراقبتی، مقابله با افکار و احساسات منفی، دریافت مشاوره از متخصصان و گروه های حمایتی، از راهکارهای مؤثر برای مقابله با آن هستند.
نتیجه گیری
افسردگی یک اختلال سلامت روان جدی و شایع است، اما با شناخت، درمان و حمایت افراد متخصص می توان علائم آن را مدیریت کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید.
هر چند این مشکل در بین جوامع، اختلالی شایع و معمول است اما عدم درمان به موقع آن می تواند منجر به وارد شدن صدمات جبران ناپذیر به جسم و روان فرد مبتلا و اطرافیان وی شود. در صورت داشتن علائمی مانند دلسردی، ناامیدی، اضطراب و استرس بیش از دو هفته، بهتر است به متخصص مربوطه مراجعه و با شرح احساسات و عواطف خود از وی کمک بگیرید. هر چند افسردگی اختلال بسیار پیچیده ای است اما با ممارست قابل درمان است.
